Η άρθρωση του ώμου αποτελείται από μια σφαιρική κατασκευή ( κεφαλή του βραχιονίου οστού ) που αρθρώνεται σε μια σχετικά επίπεδη επιφάνεια ( την ωμογλήνη ) μαζί με τον επιχείλιο χόνδρο. Περιβάλεται από τον αρθρικό θύλακο, τους τρεις βασικούς συνδέσμους σταθεροποίησης και από το τενόντιο πέταλο που σταθεροποιεί και κινητοποιεί μαζί και με τις υπολοιπές μυικές ομάδες την άρθρωσης. Πέριξ τις άρθρωσης υπάρχουν οστεινα τμήματα, το ακρώμιο και η κορακοειδής απόφυση.
Η πολυπλοκότητα της κατασκευής της άρθρωσης του ώμου σε συνδιασμό του μεγάλου εύρους κίνησης οφείλονται για τις πολλαπλές παθήσεις που θα αναλύσουμε. Η λήψη λεπτομερούς ιστορικού, η κλινική- αθλητιατρική εξέταση και ο απεικονιστικός
έλεγχος θα οδηγήσουν στην σωστή θεραπεία, συντηρητική ή χειρουργική, αναλόγως της κατάστασης και των προσδοκιών του ασθενή.
ΠΑΓΩΜΕΝΟΣ ΩΜΟΣ
Το σύνδρομο του παγωμενου ώμου έχει απασχολήσει ιδιιαίτερα τους ορθοπεδικούς λόγω της άγνωστης αιτιολογίας και ιδιόρυθμης αποκατάστασης του. Πρόκειται για μια φλεγμωνή του αρθρικού θυλάκου ( στάδιο 1 ) , η οποία προκαλεί αρχικά διάχυτο πόνο γύρω από την άρθρωση και προσβάλλει τους ινοβλάστες ( τα κύτταρα του θυλάκου που είναι υπεύθυνα για την ελαστικότητα του ), με αποτέλεσμα την σταδιακή μείωση της κινητικότητας της άρθρωσης ( στάδιο 2- στάδιο του παγωμένου ώμου ).
Μέτα από αρκετό χρονικό διάστημα αρχίζει ο αρθρικός θύλακος, από μόνος του, να αποκτά την ελαστικότητα του και η άρθρωση κινείται πλέον ελεύθερα ( στάδιο 3 – αυτοίαση ). Η θεραπεία είναι συντηρητική, ήπια αντιφλεγμωνώδη αγωγή και οδηγίες προς τον ασθενή να μην τραυματίζει τον ώμου του στην προσπάθεια να τον κινητοποίησει. Η φυσικοθεραπεία βοηθάει μόνο κάνοντας μασάζ τους μύες πέριξ της άρθρωσης χωρίς να γίνεται καμία πρσπάθεια κινητοποίησης της «παγωμένης» άρθρωσης.
Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει γίνει καλά, ότι δεν ξαναεμφανίζεται στον ίδιο ώμο για δεύτερη φορά και ότι μπορεί να προσληθεί ο άλλος ώμος σε ποσοστό 20%. Σχετίζεται με έντονο ψυχολογικό στρες και απορύθμιση μεταβολικών παθήσεων , όπως θυροειδής και σαγχαρώδης διαβήτης.
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΗΣ ΩΜΟΥ
Πρόκειται για ένα επώδυνο σύνδρομο της περιοχής του ώμου το οποίο οφείλεται σε προστριβή των μαλακών μορίων ( ορογόνος υπακρωμιακός θύλακος και τενόντιο πέταλο ) μεταξύ ακρωμίου ( σκεπής του ώμου ) και κεφαλής του βραχιονίου οστού. Παλαιότερα χρησιμοποιούταν ο όρος περιαρθρίτιδα ώμου, σήμερα όμως ο όρος αυτός τείνει να καταργηθεί αφού μπορούμε πλέον με ακρίβεια να εντοπίσουμε την αιτία της παθήσεως.
Το σύνδρομο πρόσκρουσης ή προστριβής ( Impigement Syndrome ) μπορεί να οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες, όπως ιδιαίτερη ανατομία του ακρωμίου, σε ενδογενείς, όπως ασβεστοποιός τενοντίτιδα του υπερακανθίου τένοντα, ρήξη τενοντίου πετάλου και στη μικροαστάθεια της κατ’ ώμου αρθρώσεως.
Ο ασθενής αναφέρει οξύ άλγος στον ώμο κυρίως κατά την απαγωγή και την έξω στροφή, αλλά χαρακτηριστικός είναι και ο νυκτερινός πόνος. Συνήθως παρατηρείται σε αθλητές που ασχολούνται με σπορ ρήψεων, αλλά και σε μεσήλικες που εκτελούν χειρονακτική εργασία.
Το ιστορικό, η λεπτομερής κλινική εξέταση με συγκεκριμένα τεστ, ο υπερηχογραφικός και ακτινολογικός έλεγχος είναι απαραίτητα για την ακριβή διάγνωση του προβλήματος. Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος με μαγνητική τομογραφία.
Η θεραπεία εξαρτάται από την κλινική εικόνα, την πορεία της πάθησης και τα απεικονιστικά ευρήματα. Συνίσταται σε συντηρητική (παυσίπονη αντιφλεγμονώδη αγωγή, ανάπαυση, φυσικοθεραπεία, ασκήσεις ) και στην χειρουργική (αρθροσκοπική και ανοικτή ).
ΡΗΞΗ ΤΕΝΟΝΤΙΟΥ ΠΕΤΑΛΟΥ
Η ρήξη του τενοντίου πετάλου είναι μια επώδυνη κατάσταση του ώμου τραυματικής ή εκφυλιστικού τύπου ατιολογίας. Το τενόντιο πέταλο αποτελείται από τεσσερις τένοντες που αγκαλιάζουν την κεφαλή του βραχιονίου οστού και με την βοήθεια των αντίστοιχων μυικών ομάδων την κινητοποιούν.
Το ιστορικό, η κλινική- αθλητιατρική εξέταση και τα απεικονιστικά ευρύματα (ακτινογραφικός έλεγχος, υπερηχογράφημα ώμου και μαγνητική ή και αξονική τομογραφία ) θα θέσουν την ακριβή διάγνωση και κατόπιν λαμβάνοντας υπόψιν τις δραστηριότητες και
προσδοκίες του ασθενούς θα συζυτηθούν οι δυνατότητες συντηρητικής ( ξεκούραση,ειδικές συμβουλές, παυσίπονη/αντιφλωφμωνώδης αγωγή, φυσικοθεραπεία ) και χειρουργικής θεραπείας ( συνήθως αρθροσκοπικη χειρουργική ).
Η αποθεραπεία με ειδικά πρωτόκολλα γυμναστικής είναι απαραίτητη προκειμένου να αποφευχθούν υποτροπες στο μέλλον.
ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΩΜΟΥ
Λόγω της ιδιαίτερης ανατομίας του ώμου, που περιγράψαμε παραπάνω, το τραυματικό πρόσθιο εξάρθρημα του ώμου, είναι συχνό και ταλαιπωρεί συνήθως νεαρούς αθλητές. Σε αυτήν την περίπτωση προκαλείται ρήξη του αρθρικού θυλάκου, των συνδέσμων και του
επιχειλίου χόνδρου.Η αντιμετώπιση είναι συντηρητική ή χειρουργική αναλόγως των αθλητικών και εργασιακών αναγκών του ασθενή. Η αρθροσκοπική αποκατάσταση έχει εξαιρετικά αποτελέσματα με ανώδυνη μετεγχειρητική πορεία.
ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΩΜΟΥ
Τα κατάγματα στην περιοχή του ώμου είναι συχνά μετά από πτώση. Εφμανίζουν έντονο πόνο, οίδημα κα ι αιμάτωμα στην περιοχή.
Μετά από πλήρη ακτινολογικό έλεγχο θα αποφασιστεί η συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία. Και στις δύο περιπτώσεις η ανάρρωση είναι πολύμηνη